GIDS referentie-architectuur: Difference between revisions

From GIDS open standaarden
mNo edit summary
Line 3: Line 3:
In een tijd waarin digitalisering en interoperabiliteit steeds crucialer worden, biedt de '''GIDS Open Standaarden Referentiearchitectuur''' een solide fundament voor de ontwikkeling, implementatie en het beheer van open standaarden binnen diverse domeinen. Deze architectuur fungeert als een leidraad voor organisaties die streven naar '''uniforme, transparante en efficiënte''' IT-systemen, zonder afhankelijk te zijn van gesloten of propriëtaire oplossingen.   
In een tijd waarin digitalisering en interoperabiliteit steeds crucialer worden, biedt de '''GIDS Open Standaarden Referentiearchitectuur''' een solide fundament voor de ontwikkeling, implementatie en het beheer van open standaarden binnen diverse domeinen. Deze architectuur fungeert als een leidraad voor organisaties die streven naar '''uniforme, transparante en efficiënte''' IT-systemen, zonder afhankelijk te zijn van gesloten of propriëtaire oplossingen.   


Deze referentiearchitectuur biedt een gestructureerde aanpak voor het ontwerpen en implementeren van '''open, toegankelijke en herbruikbare''' ICT-oplossingen. Door te werken met modulaire principes, best practices en gestandaardiseerde kaders, kunnen organisaties '''naadloos gegevens uitwisselen, innovatie versnellen en vendor lock-in vermijden'''.
Deze referentiearchitectuur biedt een gestructureerde aanpak voor het ontwerpen en implementeren van '''open, toegankelijke en herbruikbare''' ICT-oplossingen. Door te werken met modulaire principes, best practices en gestandaardiseerde kaders, kunnen organisaties '''naadloos gegevens uitwisselen, innovatie versnellen en vendor lock-in vermijden'''. Deze referentiearchitectuur is ontworpen met het oog op '''flexibiliteit, schaalbaarheid en duurzaamheid'''. Bij de ontwikkeling van deze architectuur wordt rekening gehouden met de visie van de Nederlandse overheid op gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Er wordt voldaan aan relevante wettelijke kaders zoals de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) en de Europese Ruimte voor Gezondheidsgegevens (EHDS). De referentie-architectuur combineert technische innovaties met maatschappelijke waarden zoals privacy, inclusiviteit en regie over eigen gegevens.


=== Doel van deze referentiearchitectuur ===   
=== Doel van deze referentiearchitectuur ===   
Line 12: Line 12:
* '''Ondersteunen van architecten, ontwikkelaars en beleidsmakers''' met heldere richtlijnen en best practices.   
* '''Ondersteunen van architecten, ontwikkelaars en beleidsmakers''' met heldere richtlijnen en best practices.   


Deze referentiearchitectuur is ontworpen met het oog op '''flexibiliteit, schaalbaarheid en duurzaamheid'''. 


In de volgende hoofdstukken worden de kernprincipes, architectuurcomponenten en implementatiestrategieën verder toegelicht.   
In de volgende hoofdstukken worden de kernprincipes, architectuurcomponenten en implementatiestrategieën verder toegelicht.   
Bij de ontwikkeling van deze architectuur wordt rekening gehouden met de visie van de Nederlandse overheid op gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Er wordt voldaan aan relevante wettelijke kaders zoals de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) en de Europese Ruimte voor Gezondheidsgegevens (EHDS).
De referentie-architectuur combineert technische innovaties met maatschappelijke waarden zoals privacy, inclusiviteit en regie over eigen gegevens.


=== Kernprincipes ===
=== Kernprincipes ===

Revision as of 12:14, 22 February 2025

Inleiding

In een tijd waarin digitalisering en interoperabiliteit steeds crucialer worden, biedt de GIDS Open Standaarden Referentiearchitectuur een solide fundament voor de ontwikkeling, implementatie en het beheer van open standaarden binnen diverse domeinen. Deze architectuur fungeert als een leidraad voor organisaties die streven naar uniforme, transparante en efficiënte IT-systemen, zonder afhankelijk te zijn van gesloten of propriëtaire oplossingen.

Deze referentiearchitectuur biedt een gestructureerde aanpak voor het ontwerpen en implementeren van open, toegankelijke en herbruikbare ICT-oplossingen. Door te werken met modulaire principes, best practices en gestandaardiseerde kaders, kunnen organisaties naadloos gegevens uitwisselen, innovatie versnellen en vendor lock-in vermijden. Deze referentiearchitectuur is ontworpen met het oog op flexibiliteit, schaalbaarheid en duurzaamheid. Bij de ontwikkeling van deze architectuur wordt rekening gehouden met de visie van de Nederlandse overheid op gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Er wordt voldaan aan relevante wettelijke kaders zoals de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) en de Europese Ruimte voor Gezondheidsgegevens (EHDS). De referentie-architectuur combineert technische innovaties met maatschappelijke waarden zoals privacy, inclusiviteit en regie over eigen gegevens.

Doel van deze referentiearchitectuur

De GIDS Open Standaarden Referentiearchitectuur helpt bij het:

  • Bevorderen van interoperabiliteit tussen systemen en organisaties.
  • Borgen van openheid en transparantie in technologiekeuzes.
  • Vergemakkelijken van adoptie en implementatie van open standaarden.
  • Ondersteunen van architecten, ontwikkelaars en beleidsmakers met heldere richtlijnen en best practices.


In de volgende hoofdstukken worden de kernprincipes, architectuurcomponenten en implementatiestrategieën verder toegelicht.

Kernprincipes

De architectuur is gebaseerd op de volgende principes:

  • Open Standaarden – Interoperabiliteit via standaarden zoals FHIR, OAuth2, en HL7.
  • Modulariteit – Flexibele componenten die eenvoudig zijn te vervangen of uit te breiden.
  • Privacy & Beveiliging – Gebruikersdata wordt beschermd door anonieme login en end-to-end encryptie.
  • Gebruiksvriendelijkheid – Ontworpen met de behoeften van eindgebruikers in gedachten.

Componenten van de Architectuur

Gebruikerslaag

  • Toegang via web en mobiele applicaties
  • Single Sign-On en Anonieme Login
  • Gebruikersportalen en self-service tools

Authenticatie en Identiteit

  • Anonieme Login – Privacyvriendelijke toegang tot diensten
  • Identity Provider (IdP) voor authenticatiebeheer
  • OAuth 2.0 en OpenID Connect voor toegangscontrole

Interoperabiliteitsvoorzieningen

  • HTI-Health Tools Interoperability – Standaard voor veilige en gestandaardiseerde koppeling tussen zorg- en e-health tools
  • FHIR en HL7 Standaarden – Internationale standaarden voor zorggegevensuitwisseling
  • Koppeltaal – Standaard voor e-health integraties binnen GGZ en welzijnszorg
  • MedMij – Afsprakenstelsel voor veilige en gestandaardiseerde uitwisseling van persoonlijke gezondheidsgegevens tussen zorgverleners en PGO's

Integratielaag

  • RESTful API’s en Event-driven architectuur (bijv. Kafka, RabbitMQ)
  • Koppelingen met externe zorgsystemen en platforms
  • Beheer van data-uitwisseling en synchronisatie
  • Nuts – Gedecentraliseerde infrastructuur voor veilige gegevensuitwisseling
  • LSP (AORTA) – Landelijk Schakelpunt voor medische gegevensuitwisseling

Beheer- en Monitoringlaag

  • Logging en auditing voor compliance en transparantie
  • Real-time monitoring van systeemprestaties
  • Automatische updates en configuratiebeheer

Implementatie en Toepassing

Deze architectuur wordt gebruikt als basis voor de digitale transformatie van zorggemeenschappen. Door het gebruik van gestandaardiseerde componenten wordt herbruikbaarheid en samenwerking tussen zorgverleners, e-health tools en gemeenschappen bevorderd.

Zie Ook